Mısır’ın Şarm El Şeyh kentinde Gazze’nin geleceğine yönelik önceki gün düzenlenen barış zirvesinde 35 ülkeden Avrupalı ve Arap liderlerle bir araya gelen ABD Başkanı Donald Trump, kürsüden yaptığı konuşmayla diplomatik zirveyi adeta şova çevirdi. Aralarında İtalya, İngiltere, Pakistan, Yunanistan liderlerinin de bulunduğu 20’ye yakın ismi arkasına dizen Trump, İsrail ziyareti nedeniyle yaklaşık üç saat gecikmeli katıldığı zirvede konuşmasında liderleri tek tek yanına çağırarak “şakalar” yaptı, övgülerde bulundu, hatta bazen ünvanlarını karıştırarak protokol sınırlarını zorladı. Kürsüden arkasında bulunan dünya liderlerini işaret ederek, “Siz benim arkadaşlarımsınız. Tabii, sevmediğim birkaç kişi de var ama kim olduklarını söylemeyeceğim. Belki de tahmin edersiniz” diyen Trump’ın sözleri gülüşmelere neden oldu.
– MELONİ’YE İLTİFAT: Zirvedeki tek kadın lider olan İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’yi yanına çağıran Trump, “Amerika’da bir kadına ‘güzelsin’ dersen bu siyasi kariyerinin sonu olur. Ama ben risk alacağım, çünkü sen güzelsin” diyerek Meloni’yi gülümsetti.
– ÜNVANLARI KARIŞTIRDI: Kanada Başbakanı Mark Carney’den “cumhurbaşkanı” diye bahseden Trump’a Carney, şakayla “Benim ünvanımı yükselttiniz” yanıtını verdi. Trump ise “Cumhurbaşkanı mı dedim? Neyse ki vali demedim” diyerek durumu espriyle toparladı.
– NORVEÇ’E LAF ATTI: Nobel Barış Ödülü’ne layık görülmeyen Trump, kendisini oturarak dinleyen Norveç Başbakanı Jonas Gahr Store’a da “Norveç de burada. Norveç, ne oldu sana Norveç? Norveç’in ayağa kalkmak istediğini sanmıyorum” diye laf attı.
– MİÇOTAKİS’E SÖZ VERMEDİ: Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis’e ise doğrudan seslenmeyen Trump, Yunan liderin de arkasında olduğunu belirtmekle yetindi.
– İSPANYA NEREDE: İsrail’e desteğini göstemekten hiç çekinmeyen Trump, Filistin yanlısı bir tavır sergilemesiyle bilinen İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’e ise “İspanya nerede? Onu (Sanchez) GSYİH konusunda ikna etmeye mi çalışıyorsunuz? Harika bir iş çıkarıyorsunuz” dedi.
– ORBAN’A ÖVGÜ: Macaristan Başbakanı Orban’ı öven “Onun harika bir insan olduğunu söylediğimde çoğu kişi bana katılmıyor, ama sonuçta önemli olan benim fikrim” diyen Trump “Geçen seçimde onu destekledim ve yüzde 28 farkla kazandı. Bu sefer daha da iyi olacaksın. Yüzde 100 arkandayız” dedi.
– STARMER KALA KALDI: İngiltere’nin nerede olduğunu soran Trump, arkada elini kaldıran Başbakan Keir Starmer’ı yanına çağırdı. Kürsüye çağrıldığını sanan Starmer, Trump’ın öne dönmesiyle arkasında kaldı. Trump, “Bu insanların hepsi 20 dakika içinde geldi ve bence bu inanılmaz” diyerek devam etti.
ERDOĞAN’A ÖZEL TEŞEKKÜR
Trump, arkasına dizdiği liderler arasında yer almayan ve konuşmayı oturarak dinlemeyi tercih eden Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a ise kürsüden seslenerek teşekkür etti. “En başından beri onunla güzel bir ilişkimiz var. İhtiyacım olduğunda hep yanımda” diyen Trump, “O çok sert bir adam, olabildiğince sert ama onu seviyoruz. Bir sorunları olduğunda beni arayıp halletmemi istiyorlar ve ben de genellikle yardımcı oluyorum. Çok teşekkür ederim. Güzel eşinize selam söyleyin” ifadelerini kullandı.
BARIŞ BELGESİNDE NELER VAR
Gazze’de ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından önceki gün Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde düzenlenen barış zirvesinde arabuluculuk yapan ABD, Türkiye, Mısır ve Katar “kalıcı ateşkes ve barış” için ortak niyet deklarasyonunu imzaladı. Beyaz Saray tarafından “Trump’ın Kalıcı Barış ve Refah Bildirisi” adı ile yayınlanan bildiri, Trump yönetiminin Filistinliler ve İsraillilerin eşit haklara sahip olduğunu kabul ettiği nadir bir söylem olarak kayıtlara geçti. “Bu anlaşmayı, Filistinliler ve İsrailliler dahil olmak üzere, bölgedeki tüm halklar için barış, güvenlik, istikrar ve fırsat sağlayacak şekilde birlikte uygulayacağız” denilen bildiride, aşırılığın ve radikalleşmenin her türlüsünün ortadan kaldırılacağı kaydedildi. Anlaşmazlıkların “diplomatik temas ve müzakere yoluyla” çözüleceği taahhüt edilirken, karşılıklı saygı, kapsamlı barış, güvenlik ve ortak refahın hedeflendiği vurgulandı.
